نویسنده : امیر سام اسفندیاری
آیا تابحال در مورد پهبادى كه ميتواند با f-35وf-22 مقابله كند چيزى شنيده ايد؟
Lockheed martin vectis بخش
(shunk works)آن پهباد شگفت انگيز است در ادامه اطلاعات بيشترى در رابطه با ان كسب میکنیم.
معرفی و فلسفه ی طراحی
پهپاد Vectis که توسط واحد «Skunk Works» شرکت لاکهید مارتین معرفی شده است، یک سامانه هوایی غیرسرنشینِ گروه ۵ (Group-5 UAS) است؛ بدین معنا که در ابعاد و توان، فراتر از پهپادهای سبک و کوچک قرار میگیرد و برای مأموریتهای پیچیده میدانی طراحی شده است.
۱.۲ فلسفه طراحی
هدف اصلی Vectis عملکردن بهعنوان یک Loyal Wingman برای جنگندههای سرنشیندار نسلهای مدرن است: پهپادی که کنار جتها پرواز کرده، با آنها همکاری میکند، و بارهای وظیفهای خطرناک یا تکمیلی را بر عهده میگیرد. برخلاف رویکرد پهپادهای ارزانِ «یکبار مصرف»، Vectis برای بازگشتپذیری، دوام و بقاپذیری در محیطهای تهدید بالا طراحی شده است. لاکهید مارتین این پلتفرم را نشانهگذار یک «الگوی نوین» در قدرت هوایی میداند: پهپادهای چابک، قابل پیکربندی و با هزینه عملیاتی پایینتر نسبت به راهحلهای مرسوم.
مأموریتها و قابلیتها
طیف مأموریتی
Vectis طوری طراحی شده که بتواند مجموعهای از مأموریتها را انجام دهد، از جمله:
• حملات دقیق (Precision Strike)
• شناسایی، نظارت و جمعآوری اطلاعات (ISR)
• جنگ الکترونیک (EW)
• عملیات ضد هوایی و پوشش هوا (Offensive/Defensive Counter Air)
• همکاری و ادغام با هواپیماهای سرنشیندار بهعنوان عضوی از «خانوادهٔ سیستمها» (Family of Systems)
ادغام و معماری باز
یکی از ویژگیهای کلیدی، «ادغام بیوقفه» با جنگندههای نسل پنجم و پس از آن است تا سطح همکاری انسان–ماشین افزایش یابد. معماری نرمافزاری و سختافزاری باز (Open Systems Architecture) امکان سفارشیسازی سنسورها، بارهای محموله و نرمافزار مأموریت را فراهم میسازد؛ بدینترتیب مشتریان و اپراتورها میتوانند پیکربندیهای مختلف بسته به نیاز عملیاتی انتخاب کنند.
خودمختاری و اشتراکگذاری داده
جهت همکاری نزدیک با جنگندههای سرنشیندار، قابلیتهای خودمختاری سطح بالا — شامل تصمیمگیری در زمان واقعی، تقسیم کار مأموریتی، و تبادل امن دادهها — ضروری است. این موضوع علاوه بر فراهم آوردن تاکتیکهای نوین، نیازمند پروتکلهای متقابل برای کنترل انسان-در-حلقه و مدیریت اعتماد است.
بقاپذیری، هزینه و تولید
بقاپذیری (Survivability)
بر خلاف برخی پلتفرمهای «قابل فدا شدن))Vectis روی بازگشتپذیری و دوام طراحی شده است. تمرکز بر کاهش آسیبپذیری در برابر تهدیدات هوایی و الکترونیکی، و حفظ قابلیت عملیاتی در محیطهای پرخطر است؛ چه در طراحی آیرودینامیک، چه در انتخاب فناوریهای کاهش رد راداری و مقاومت در برابر جنگ الکترونیک.
هزینه و توجیه اقتصادی
لاکهید مارتین بر افزایش مقرونبهصرفگی و سرعت تولید تأکید کرده است؛ رویکردی که از تجربیات این شرکت در مهندسی جنگندهها و سامانههای بدون سرنشین نشأت میگیرد. شعار کلی: کاهش هزینهٔ واحد بدون فدا کردن بقاپذیری. با این حال، ارقام دقیق هزینهٔ تولید و نگهداری تا کنون اعلام نشده است.
قابلیت تولید انبوه و صادرات
طراحی با قابلیت پیکربندی و معماری باز میتواند مسیر صادرات و همکاری بینالمللی را هموار کند، زیرا مشتریان میتوانند بر اساس نیازهای ملی یا منطقهای، سامانه را تغییر دهند.
وضعیت توسعه و جدول زمانی
تاریخچه اعلام و رونمایی
نسل جدید این پهپاد با نام Vectis در ۲۱ سپتامبر ۲۰۲۵ رونمایی شد. تا زمان فعلی، سازنده اعلام کرده که توسعهٔ نمونهٔ اولیه در جریان است.
جدول زمانی اعلامشده
شرکت اعلام کرده هدفگذاری «طراحی، ساخت و پرواز آزمایشی» را در بازهٔ تقریبی دو سال پس از رونمایی دنبال میکند؛ بدین معنی که فازهای تست پروازی و آزمایشی در بازه زمانی حدودا۲۰۲۶–۲۰۲۸ محتمل است، هرچند این زمانبندی ممکن است تغییر یابد.
محرمانگی و دادههای منتشرنشده
جزئیات حساس از قبیل سرعت نهایی، برد عملیاتی دقیق، وزن، نوع موتور و ظرفیت حمل سلاح بهطور کامل منتشر نشدهاند یا محرمانه محسوب میشوند. بنابراین تحلیلهای عددی دقیق در این مرحله گمانهزنیاند.
نکات فنی برجسته
سابقهSkunk Works
واحد «Skunk Works» لاکهید مارتین سابقهای طولانی در پروژههای پیشرو و محرمانه دارد (نمونهها: U-2, SR-71, F-117, RQ-170). این سابقه یکی از عوامل اعتماد رسانهها و ناظران به پروژهٔ Vectis تلقی میشود.
طراحی برای تهدیدات بالا
یکی از اهداف طراحی، تضمین عملکرد در محیطهایی است که شامل تهدیدات راداری، جنگ الکترونیک و سامانههای پدافند هوایی پیشرفتهاند. این به معنی استفاده از فناوریهای کاهش رد راداری، سختافزار مقاوم در برابر اختلال و معماری ارتباطی امن خواهد بود.
مدولار بودن و پیکربندیپذیری
معماری باز اجازه میدهد تا مأموریتها و بارهای محموله (سِنسورها، تسلیحات، بستههای جنگ الکترونیک) در زمان کوتاه تغییر یابند و سامانه برای بازارهای مختلف یا سناریوهای متفاوت قابل تطبیق باشد.
محدودیتها، ریسکها و سوالات باز
عدم قطعیتهای کلیدی
چندین پارامتر کلیدی هنوز اعلام نشده یا تأیید قطعی ندارند:
• مشخصات دقیق عملکردی (سرعت، برد، ارتفاع عملیاتی)
• وزن و ظرفیت حمل سلاح
• هزینه واحد و هزینه نگهداری چرخه عمر
• جزئیات مربوط به سطح خودمختاری و رابط انسان–ماشین
چالشهای فنی و عملیاتی
چالشهای معمول برای چنین سامانههایی عبارتاند از: اطمینانپذیری نرمافزار خودمختار، مدیریت شبکهٔ ارتباطی در شرایط جنگ الکترونیک، مقابله با دفاع هوایی دشمن، و تضمین امنیت سایبری. برآورد و حل این موارد برای موفقیت عملیاتی حیاتی است.
ملاحظات اخلاقی و حقوقی
استفاده از پهپادهای مسلح و خودمختار، بهویژه در نقشهای حمله و تصمیمگیری در میدان جنگ، مسائل حقوقی و اخلاقی خاصی را مطرح میکند؛ از جمله قواعد استفاده از خشونت، مسئولیت در خطای شناسایی، و سازوکارهای نظارتی. این موارد باید در سیاستگذاریها و قراردادهای صادراتی مورد توجه قرار گیرند.
نقش استراتژیک و پیامدها
تغییر در ساختار نبرد هوایی
پلتفرمهایی مانند Vectis پتانسیل ایجاد تغییر در «خانوادهٔ نبرد هوایی» را دارند؛ جایی که جنگندههای سرنشیندار بهعنوان رهبران تاکتیکی حاضر میشوند و یک مجموعه از پهپادهای همراه، بارهای پرخطر یا تکمیلی را بر عهده میگیرند.
همکاری بینالمللی و قابلیت مشترککاری
معماری باز و قابلیت پیکربندی میتواند امکان همکاری با متحدین را افزایش دهد و به ایجاد قابلیتهای مشترک بپردازد؛ البته استانداردهای تبادل داده، رمزنگاری و سازگاری عملیاتی باید تعریف و تضمین شوند.
نام و نام خانوادگی :
پست الکترونیک :
نظرات:
برای ارتباط با تحریریه سایت به آدرس تلگرامی mohammad_shafikhani@ مراجعه نمایید. به منظور تبلیغات در سایت با آدرس تلگرامی mohammad_shafikhani @ مکاتبه نمایید . برای اعلام مشکل در سایت و نظرات و پیشنهادات خود با آدرس support@aviationarticles.ir مکاتبه فرمایید.
ایده راه اندازی پایگاه خبری aviationarticlesبه بهمن ۱۳۹7 برمی گردد. پایگاه خبری aviationarticlesبا هدف آگاه و حساس سازی شهروندان وعلاقه مندان و در دسترس بودن تمامی تحلیل ها ومطالب روز هوانوردی ایران و جهان در حوزه تخصصی هوانوردی آغاز به کار کرد.
پایگاهی که سعی دارد با بهره گیری از متخصصان با تجربه و مجرب صنعت هوانوردی ، مقالاتی نو ،جامع و مفید را دراختیارمخاطبان خود قراردهد.
تمامی حقوق مادی و معنوی این وبسایت متعلق به مهندس محمد شفیع خانی می باشد
© طراحی سایت و بهینه سازی : گروه طراحی سیرن