اتحادیه های هوانوردی و تاریخچه آن

لغت اتحادیه در فرهنگ فارسی معین اینطور بیان شده است، هر انجمن که اهدافی مشترک داشته باشد یا تشکیلات صنفی برای حمایت از حقوق شغل و حرفه مشخصی را اتحادیه گویند.

اتحادیه‌ها و تشکل‌ها در قانون نیز نهادهایی هستند متشکل از اعضای مختلف که در یک حوزه تخصصی خاص فعالیت کرده و دارای شخصیت حقوقی و مستقل میباشد. این نهادها به صورت صنفی و غیر انتفاعی به نفع اعضای خود فعالیت می کنند.

اما تاریخچه اتحادیه ها در دنیای هوانوردی از بعد از جنگ جهانی دوم آغاز شد. جنگ جهانی دوم که به پایان رسید اندیشه و تفکر استفاده از هواپیماهای که سالها در خدمت جنگ و کشتار انسانها بود برای مقاصد غیرنظامی و حمل و نقل مسافر و بار و محموله های پستی قوت گرفت و پس از شکل گیری سازمان بین المللی هواپیمایی کشوری( ایکائو )درسال ۱۹۴۴ میلادی،  هوانوردی عمومی و تجاری در سطح بین المللی رشد چشمگیری کرد .در نتیجه خلبانان متوجه شدند که اتحادیه‌های کشوری آنها توانایی پشتیبانی از آنها را در دیگر کشورها ندارد به علاوه خلبانان نماینده‌ای در سازمان بین المللی هوانوردی کشوری (ایکائو) نداشتند. بنابراین در یک گردهمایی در آوریل ۱۹۴۸ میلادی فدراسیون بین المللی اتحادیه خلبانان خطوط هوایی پدید آمد. در آغاز تاسیس فدراسیون ، دفتر آن با همتای بریتانیایی خود مشترک بود  اما در سال ۱۹۵۵ میلادی این فدراسیون بین‌المللی به اندازه‌ای رشد کرد که توانست دفتری مستقل در مونترال کانادا در نزدیکی دفتر ایکائو داشته باشد .در سال ۱۹۶۷ این اتحادیه ۵۴ هزار عضو از ۶۰ کشور داشت که در سال ۲۰۱۵ میلادی این تعداد به ۱۰۰ هزار نفر از ۱۰۰ کشور رسید . فدراسیون بین المللی اتحادیه خلبانان خطوط هوایی ،کمیته دائمی در حوزه نظارتی ،صنعتی، ایمنی و فنی دارد. همچنین با عضویت دائم در هیئت‌های ایکائو وظیفه تامین نیازمندی‌های خلبانان در مقررات، معیارهای طراحی، مدیریت ترافیک هوایی و مدیریت فرودگاه را برعهده دارد.

 با وجود فدراسیون بین المللی اتحادیه خلبانان خطوط هوایی در هر منطقه و هر کشور و حتی هر شرکت هواپیمایی یک اتحادیه و یا انجمن صنفی برای مشاغل مربوط به هوانوردی مانند خلبا نی، مهمانداری و پرسنل زمینی احساس شد تا بتوانند در راستای منافع اعضای خود قدم بردارند و فعالیت کنند یکی از مهمترین اتحادیه های خلبانی،  اتحادیه خلبانی اروپا است. اتحادیه خلبانی اروپایی، سازمانی است که از سال ۱۹۹۱ میلادی خلبانان اروپایی را نمایندگی می‌کند.  وظیفه این سازمان بهبود سیاستگذاری اروپایی‌ها در تمام زمینه هایی است که به خلبانان تاثیر می گذارد این زمینه ها امنیت صدور تاییدیه و گواهینامه خلبانی ،عملیات هوایی، رقابت عادلانه، پیمان های ترافیک هوایی بین المللی ،مدیریت ترافیک هوایی و شرایط استخدامی هستند .دفتر مرکزی این سازمان در شهر بروکسل کشور بلژیک است هم اکنون ۳۸ هزار خلبان از ۳۷ کشور اروپایی عضو این سازمان هستند.

 اما نکته حائز اهمیت در بحث اتحادیه های هوانوردی  در  ایران ،نبود اتحادیه های مستقل برای مشاغل هوانوردی  کشور است اتحادیه هایی که بتوانند به صورت مستقل در جهت منافع اعضای خود با شرکت‌های هواپیمایی و کارفرماها مذاکره و چانه‌زنی کنند و حتی در بسیاری از موارد به یاری شرکت های هواپیمایی در جهت ارتقای کیفیت آنها و یاری در بحران های مالی و اقتصادی بشتابند.

نویسنده: محمد شفیع خانی