آشنایی با کنوانسیون های سه گانه امنیت هواپیمایی کشوری

نویسنده : محمد شفیع خانی 

سه کنوانسیون مهم و حائز اهمیت، پیرامون امنیت هواپیمایی کشوری و فرودگاه ها در صنعت هوانوردی مطرح است. کنوانسیون های سه گانه امنیت هواپیمایی کشوری توکیو، لاهه و مونترال در راستای ایجاد آرامش و امنیت در فرودگاه‌های بین‌المللی بسیار موثر بوده است در این مطلب اطلاعاتی پیرامون این کنوانسیون های سه گانه امنیت هوایی_ فرودگاهی را بررسی می کنیم.

کنوانسیون 1963 توکیو( جرائم ارتکابی در هواپیما)

تامین امنیت هواپیما و آرامش مسافران موجب گردید که اولین تلاش برای مقابله با جرائم هواپیمایی ، در سال 1963 در توکیو به بار نشست و معاهده ه ای در خصوص جرائم ارتکابی در هواپیما منعقد گردید که به نحو اختصار مورد بررسی قرار می دهیم:

الف- چه اعمالی در هواپیما جرم محسوب میشود?

- 1اعمالی که در خارج از هواپیما جرم باشند.

-2 اعمالی که سلامت هواپیما و سرنشینان. و عوامل داخل آن را به مخاطره اندازد و یا نظم و آرامش،داخل هواپیما را به مخاطره بیندازد.

ب- مقررات کنوانسیون توکیو در چه زمانی اجرا می گردد?

از زمانی که درب های هواپیما به منظور پرواز بسته میشود و تازمانی که درب ها ی هواپیما جهت پیاده شدن مسافرین باز می شود .اعمال ارتکابی مجرمانه به استناد این کنوانسیون رسیدگی خواهد شد .

ج- چه دولتی صلاحیت رسیدگی به جرم را دارد?

دولت ثبت کننده هواپیما برای رسیدگی به جرائم ارتکابی در هواپیما صالح است دولت های دیگر می توانند در موارد زیر صلاحیت جزایی خود را اعمال نمایند.

- 1جرم در سرزمین آن دولت اثراتی ایجاد کند.

-2 مجرم یا مجنی علیه یکی از اتباع یا مقیمان دائمی آن دولت باشند.

-3جرم ارتکابی امنیت آن دولت را به مخاطره اندازد.

4-جرم ارتکابی قواعد و مقررات مربوط به پرواز هواپیما را نقص نماید.

5-اعمال صلاحیت برای رعایت تعهدات ناشی از یک موافقتنامه بین المللی ضروری باشد.

 کنوانسیون ۱۹۷۰ لاهه (تصرف غیرقانونی هواپیما)

این معاهده کشورهای متعاهد را  ملزم می کند تا با کیفر های شدید هواپیماربا را مجازات کنند.

صلاحیت به یکی از دلایل زیر اعمال می گردد :

1_ارتکاب جرم در داخل هواپیمای ثبت شده در کشور متعاهد .

2_فرود آمدن هواپیمای ربوده‌شده در یک کشور متعاهد در حالی که مظنون داخل آن است.

3_ ارتکاب جرم در داخل هواپیمای اجاره داده شده.

کنوانسیون ۱۹۷۱ مونترال (اعمال غیرقانونی برضد امنیت هواپیمایی کشوری)

این معاهده کلیه جرائمی که امنیت مسافران و هواپیما را تهدید کند در برمی‌گیرد. بمب‌گذاری در هواپیما، ایجاد اختلال در سرویس های هوانوردی و از بین‌بردن دستگاه‌های ناوبری از آن نمونه هستند.

بر اساس کنوانسیون مونترال اعمال زیر مجرمانه هستند:

-1 اقدام علیه سرنشین هواپیماهای در حال پرواز به نحوی که امنیت هواپیما به مخاطره اندازد.

-2 هواپیمای درحال خدمت را از بین ببرند یا به آن خسارتی وارد کند که پرواز آن را غیر مقدور سازد.

-3 دستگاه یا موادی در هواپیمای در حال خدمت قرار دهد که موجب از بین رفتن هواپیما شود.

-4 تاسیسات یا سرویس های هوانوردی را از بین ببرد.

-5 اطلاعات  مجعولی را عالما در دسترس خلبان یا کادر پرواز قرار دهد که در اثر آن امنیت هواپیمای در حال پرواز به مخاطره افتد.