هواپیماها طی پرواز تحت تاثیر نیروهای گوناگونی هستند. باید توجه داشت این نیروها همیشه با هم در تعادل نیستند .بادهایی که میوزند، جریان های ناآرامی که در هوا وجود دارند، عدم تقسیم وزن در نقاط مختلف هواپیما بصورت دقیق و … همه دست به دست هم می دهند تا یک هواپیما نتواند براحتی به پرواز خود ادامه دهد .برای حل این مشکلات وسایلی در هواپیما تعبیه گردیده است. خلبان بوسیله آنها تعادل را میان نیروهای مختلف وارد شده بر هواپیما حفظ و هواپیما را در مسیر خویش هدایت می نماید. به این ادوات و تجهیزات به اختصار سطوح فرامین و پایداری هواپیما می گویند. برای آشنایی با سطوح فرامین و پایداری هواپیما ابتدا نیاز است تا با برخی اصطلاحات اولیه آشنا شوید.
این محور خطی فرضی است که از نوک یک بال به نوک بال دیگر آن وصل می شود.این محور خطی فرضی است که از نوک یکبال به نوک بال دیگر آن وصل میشود. گردش حول محور عرضی هواپیما باعث خواهد شد هواپیما بالا و پایین برود. به حرکت حول محور عرضی Pitch Motion می گویند.
این محور خطی فرضی است که از نوک هواپیما به انتهای آن کشیده می شود. گردش حول محور طولی باعث می شود که هواپیما عمل گردش به چپ یا راست را انجام دهد که به آن Roll Motion می گویند.
این محور خطی فرضی است که از مرکز ثقل هواپیما می گذرد و دو محور دیگر را در نقطه ای مشترک قطع می کند. حرکت حول محور عمودی سبب می شود هواپیما به طور افقی گرایش به چپ یا راست داشته باشد. به این حرکت Yaw Motion گفته می شود. در حالت Yaw فقط دماغه هواپیما به جناحین حرکت می کند.
در این قسمت به صورت ضمنی سطوح کنترل فرامین در هواپیما را معرفی می کنیم .
سطوح کنترل علاوه بر هدایت و تصحیح مسیر پرواز در دو گروه کلی تقسیم می شوند که هر کدام دارای عملکرد خاص خود می باشند .
Wing Control Surfaces : یکی از سطوح کنترل هواپیما که از نوک بال Wing Tip تا حدودا نیمه های ان امتداد می باد، جهت حرکتی مخالف یکدیگر دارند و توسط فرامین (Control Wheel) زمانی که به سمت چپ و راست حرکت داده شوند کنترل می شوند.
Aileron : ها هواپیما را در طول محور طولی Longitudinal axis می چرخانند که اصطلاحا Roll نامیده می شود.
Flap : فلپ ها از ریشه ی بال Wing root تا حدودا نیمه های بال امتداد دارند که توسط اهرمی در داخل Cockpit کنترل می شوند.
۲ وظیفه ی اصلی فلپ : افزایش مقدار lift تولیدی بالا Increasing lift و کاهش سرعت واماندگی یا Stall یا Decrease stall speed است.
در این مقاله با چگونگی تولید نیروی لیفت در هواپیما بیشتر آشنا شوید.
فلپ ها از سطح تقارن بال بالاتر نمی روند و پایین تر از سطح تقارن کار می کنند و از طریق فرامین کنترل نمی شوند.
Empennage : دم هواپیما جهت تثبیت هواپیما در مسیر خود به کاربرد دارد. و عمدتا دارای ۲ سکان افقی و عمودی است.
Horizontal stabilizer control surface :سطح کنترلی سکان افقی بخش متحرک سکان افقی است که باعث چرخش هواپیما حول محور جانبی یا Lateral Axis می شود که این عمل اصطلاحا Pitch elevator نامیده می شود. هدایت Elevator توسط فرامین با تکان دادن آنها رو به جلو یا عقب میسر است.
Vertical stabilizer control surface
Rudder : رادر پدالها عامل استفاده ای از رادر هستند و هواپیما را حول محور عمودی یا Vertical axis می چرخانند که در اصطلاح این عمل را yaw می نامند.
گونه ای دیگر از طراحی سکان افقی وجود دارد که در آن کل سطح متحرک است. برای اینکه Stabilizer دامنه حرکتی زیادی دارد بخش انتهایی آن با مکانیزمی خلاف جهت Stabilizer حرکت می کند تا باعث تعدیل اثرگذاری آن شود.
Trim devices : بخشی از سطح کنترل است که از آن جدا می شود و دو مرتبه به آن متصل می شود و اختیار و کنترل آن به طور مجزا در اختیار خلبان است. و باعث کاهش فشار بر روی جسم خلبان می شود . به نوعی می توان گفت که شبیه به سیستم کروز اتوموبیل کار میکند.
اگر بنا باشد هواپیمایی تنها یک Trim داشته باشد آن تریم باید روی Elevator قرار بگیرد – در آنجا مهمتر و کاربردی تر است.
نام و نام خانوادگی :
پست الکترونیک :
نظرات:
برای ارتباط با تحریریه سایت به آدرس تلگرامی mohammad_shafikhani@ مراجعه نمایید. به منظور تبلیغات در سایت با آدرس تلگرامی mohammad_shafikhani @ مکاتبه نمایید . برای اعلام مشکل در سایت و نظرات و پیشنهادات خود با آدرس support@aviationarticles.ir مکاتبه فرمایید.
ایده راه اندازی پایگاه خبری aviationarticlesبه بهمن ۱۳۹7 برمی گردد. پایگاه خبری aviationarticlesبا هدف آگاه و حساس سازی شهروندان وعلاقه مندان و در دسترس بودن تمامی تحلیل ها ومطالب روز هوانوردی ایران و جهان در حوزه تخصصی هوانوردی آغاز به کار کرد.
پایگاهی که سعی دارد با بهره گیری از متخصصان با تجربه و مجرب صنعت هوانوردی ، مقالاتی نو ،جامع و مفید را دراختیارمخاطبان خود قراردهد.
تمامی حقوق مادی و معنوی این وبسایت متعلق به مهندس محمد شفیع خانی می باشد
© طراحی سایت و بهینه سازی : گروه طراحی سیرن