ایرباس ای 380

نویسنده : امیر سام اسفندیاری 

ایرباس ای 380 یک مدل هواپیمای مسافربری پهن‌پیکر چهارموتوره است که توسط شرکت ایرباس اروپا توسعه‌یافته و ساخته شده‌است. این هواپیما هم‌اکنون بزرگ‌ترین هواپیمای مسافربری در جهان به‌شمار می‌رود.

اطلاعات:

ساخت ایرباس ای۳۸۰ از سال ۱۹۹۶ میلادی با پروژه‌ای به‌نام ای۳ایکس‌ایکس (به انگلیسی(A3XXآغاز شد و از  سال ۱۹۹۸ میلادی با نام کنونی شناخته می‌شود. نخستین پرواز آزمایشی آن در ۲۷ آوریل ۲۰۰۵ میلادی از تولوز فرانسه بود. دو سال پس از آن در ۲۵ اکتبر ۲۰۰۷ میلادی نخستین پرواز بازرگانی آن از سنگاپور به سیدنی، برای شرکت هواپیمایی سنگاپور انجام شد.

ایرباس ای۳۸۰ توانایی جابجایی شمار زیادی مسافر دارد و کاربرد آن در سفرهای بین‌المللی و مسافت‌های طولانی است. شمار صندلی اندازه استاندارد آن با سه کلاس مسافربری، بیش از ۵۲۵ نفر و برد آن هشت هزار مایل دریایی است. در مدل‌هایی که تنها دارای یک کلاس اقتصادی هستند این گنجایش تا ۸۵۳ نفر نیز قابل گسترش است. علی‌رغم اندازه بزرگ این هواپیما، ای۳۸۰ براساس اندازه‌های معمول و استوانه‌ای شکل، همانند بوئینگ ۷۴۷ ساخته شده و بدنه آن تنها اندکی از بوئینگ ۷۴۷ پهن‌تر است.

در نمای ظاهری، ای۳۸۰ دارای بال‌هایی است که در بخش پائین بدنه نصب شده‌اند (Low-Mounted) و اندکی متمایل به عقب هستند و چهار نقطه برای اتصال موتور در آن‌ها پیش‌بینی شده‌است. بخش ارابه فرود هواپیما ۲۲ چرخ دارد که شیوه جاگذاری آن‌ها مانند چرخ‌های بوئینگ ۷۴۷ و بوئینگ ۷۷۷ است. این نوع طراحی در بخش ارابه فرود با بیشتر باندهای فرود در فرودگاه‌های بزرگ سازگاری دارد. با وجود مساحت زیاد بال‌های هواپیما در بیشتر فرودگاه‌های بزرگ با باند پهن، دو هواپیمای ای۳۸۰ می‌توانند از کنار یکدیگر عبور نمایند.

در سال ۲۰۲۱ میلادی شرکت ایرباس ساخت بزرگ‌ترین هواپیمای جهان را به دلیل فروش کمتر از انتظار، متوقف کرد.

*مشخصات فنی و گنجایش*

* تعداد مسافران: 

ای۳۸۰ـ۸۰۰ دستکم ۵۵۵ نفر در  سه کلاس یا ۸۴۰ نفر در یک کلاس

* قیمت:  ۲۹۶ تا ۳۱۶ ملیون دلار (برای سال ۲۰۰۶(

ابعاد a380:

طول: ۲۳۸٫۶۷ فوت = ۷۲٫۷۵ متر

فاصله دو سر بال‌ها:‍ ۲۶۱٫۸۳ فوت = ۷۹٫۸۰ متر

ارتفاع: ۷۹ فوت = ۲۴٫۰۸ متر

سطح بال‌ها: ۹٫۰۹۵٬۵ فوت مربع = ۸۴۵ متر مربع

وزن‌ها:

وزن خالی برای ای۳۸۰–۸۰۰ مساوی با ۶۱۰٫۶۸۰ پوند = ۲۷۷٫۰۰۰ کیلوگرم

وزن خالی برای ای۳۸۰–۸۰۰اف مساوی با ۵۵۵٫۵۶۵ پوند = ۲۵۲٫۰۰۰ کیلوگرم

*  بیشینه وزن برخاست یا maximum takeoff weight:

در ای۳۰۰–۸۰۰ معادل ۱٫۲۳۴٫۵۹۰ پوند = ۵۶۰ هزار کیلوگرم

در ای۳۰۰–۸۰۰اف معادل ۱٫۳۰۰٫۷۲۵ پوند = ۵۹۰ هزار کیلوگرم.

حجم مخازن سوخت داخلی:

در هر دو مدل ۸۰۰ و ۸۰۰اف معادل ۵۷۵٫۱۸۵ پوند = ۲۶۰٫۹۰۰ کیلوگرم.

*پیشرانه ها*:

این هواپیما توسط چهار دستگاه موتور توربوفن نیرودهی می‌شود که هر یک بیشینه ۷۰٬۰۰۰ پوند نیرو تولید می‌کنند. بسته به نوع سفارش، این هواپیما به موتورهای بریتانیایی رولز-رویس هلدینگز (رولز-رویس ترنت ۹۰۰) یا موتورهای آمریکایی ساخت شرکت‌های جنرال الکتریک و پرت اند ویتنی (Engine Alliance GP7000) مجهز می‌شوند. به وسیله این موتورها عملیات برخاست می‌تواند در باندی تقریباً به طول ۳ کیلومتر در سطح دریا در دمای ۱۵ درجه بالای صفر با بیشینه وزن انجام پذیرد. هر یک از این موتورها در مقایسه با موتورهای هواپیمای بوئینگ ۷۴۷ حدود ۷٬۰۰۰ پوند بیشتر قدرت دارند، که البته با توجه به وزن بیشتر هواپیمای ایرباس ای۳۸۰ که به مراتب از جامبوجت بالاتر است چنین مسئله‌ای طبیعی جلوه می‌کند.

*تاریخ های مهم*:

* نخستین پرواز آزمایشی: ۲۷ آوریل ۲۰۰۵ از تولوز، فرانسه

* خرید امارات: ۱ اوت ۲۰۰۸ نخستین هواپیما ای۳۸۰ هواپیمایی امارات به پرواز درآمد.

* نخستین پرواز تجاری: ۲۵ اکتبر ۲۰۰۷ از سنگاپور به مقصد سیدنی، هواپیمایی سنگاپور.

* نخستین پرواز تجاری به اروپا: ۱۸ مارس ۲۰۰۸، از سنگاپور به مقصد فرودگاه هیترو لندن، هواپیمایی سنگاپور.

* ایران ایر پس از توافق هسته‌ای  موسوم به برجام در ۲۸ ژانویه ۲۰۱۶، سفارش ۱۲ فروند هواپیما ای۳۸۰ را به ایرباس داد که به دلیل عدم توانایی نشست و برخاست هواپیما ها در فرودگاه تهران سفارش را به بوئینگ ۷۷۷ تغییر داد که این هواپیماها هیچوقت به ایران  تحویل داده نشد.