لندینگ گیر یا ارابه فرود هواپیما

نویسنده: محمد امین کیانفر 

آيا تا به حال به اين فكر كرده ايد كه هواپيماهايي با وزن چند تُن چگونه به راحتي در باند فرودگاه ها به زمين مي نشينند ؟ وسيله اي كه هواپيما ها به واسطه ي آن ، امر مهم فرود را انجام ميدهند Landing Gear يا ارابه فرود نام دارد.

ارابه فرود سازه اي است كه هواپيما در هنگام توقف يا حركت روي زمين بر آن تكيه دارد اين وسيله داراي دو وظيفه اصلي است عبارت اند از :

١- تحمل وزن هواپيما روي زمين

٢- جذب نيرو هاي وارده به هواپيما در حين تماس با زمين

شكل ساختاري  (Landing Gear) ارابه فرود ها با مرور زمان تغيير يافت. شكل ابتدايي آنها به اين صورت بود كه دو چرخ هواپيما جلو تر از مركز ثقل و يك چرخ كوچك در انتهاي هواپيما و زير دُم قرار ميگرفت كه وزن كلي هواپيما را تحمل ميكرد. يكي از نكات مثبت در استفاده از اين نوع ارابه فرود در هواپيما هاي ملخ دار بود كه با توجه به پايين رفتن دُم يك فاصله ايمن بين نوك ملخ و زمين ايجاد ميشد امّا از نواقص اين نوع ارابه فرود ميتوان به زاويه ديد خلبان در حين عمليات نشست و برخاست هواپيما اشاره كرد.

در طراحي هاي جديد با توجه به وزن و اندازه هواپيما تعداد متعددي ارابه فرود اصلي وجود دارد.

به طوري كه بين بدنه و لاستيك هر ارابه فرود يك سيلندر و پيستون وجود دارد كه در داخل آن روغن هيدروليك و نيتروژن وجود دارد, نيتروژن ضربه هاي هنگام خزش و روغن ضربه هاي هنگام فرود را خنثي ميكند.

انواع *Landing Gear*

برخي از انواع لندينگ گير عبارت اند از :

١- لندينگ گير ثابت فنري

٢- لندينگ گير ثابت تلسكوپي

٣- لندينگ گير ثابت اهرمي

٤- لندينگ گير جمع شونده تلسكوپي

٥- لندينگ گير جمع شونده اهرمي

*طراحي لندگينگ گير*

معيار هايي كه در بخش طراحي لندينگ گير مطرح هستند عبارت اند از ١- ضريب پسا ٢- وزن فرود ٣- پايداري زميني هواگرد ٤- قابليت هدايت زميني ٥- واكنش در مقابل نوسانات زميني

*لندينگ گير در هواپيما هاي سبك*

ارابه فرود در هواپيما هاي سبك معمولا به دو صورت ميباشد در حالت اول دو چرخ بر روي يك مهور به عنوان ارابه فرود اصلي در جلوي بدنه و يك چرخه دُم هم در عقب قرار دارد• در حالت دوم دو چرخ بر روي يك محور در وسط بدنه و يك چرخ هم در زير دماغه هواپيما قرار ميگرد.

به چرخ زير دماغهnose wheel يا tree cycle ميگويند و چرخ زير دُم هواپيما tail wheel گويند .

*ارابه فرود هواپيما از نظر هدايت پذيري*

-steerable:به هواپيمايي با چرخ دماغه مه قابليت هدايت دارد.

-castering:نوعي از طراحي چرخ دماغه هواپيما كه قابليت هدايت پذيري ندارد 

-differential braking:به قابليت استفاده جداگانه از ترمز ها گفته ميشود.ترمز هاي هواپيما بر روي چرخ هاي اصلي قرار دارند و وجود differential braking براي چرخ هاي castering الزامي است، زيرا بدون وجود اين قابليت هواپيما توان چرخش بر روي زمين را ندارد اما در هواپيما هاي steerable قابليت فرمان پذيري بر روي زمين افزايش ميابد

: oleo strutاين سيستم داراي سيلندر، پيستون درون آن، محفظه روغن و هوا است كه ضربات ناشي از فرود را جذب كرده و رها ميسازد. داخل اين سيلندر و پيستون ها علاوه بر هوا روغن هيدروليك و نيتروژن وجود دارد، نيتروژن ضربه هاي هنگام خزش و روغن هيدروليك ضربه هاي هنگام فرود را خنثي ميكند.