نویسنده: امیرحسین زراعت پیشه
آیا تا به حال به تاثیر نیروی گرانش بر روی بدن انسان در طول یک پرواز فکر کرده اید؟
نیروی گرانش(جاذبه)مسئول بسیاری از قوانین فیزیکی و رخدادهای طبیعی پیرامون ماست وزندگی کردن بدون وجود این نیرو مسلما غیر ممکن خواهد بود.
کلمه گرانش یا (جاذبه)ریشه درلغت لاتین گراویتاس(gravis) دارد که در اصل به معنای وزن است.
جاذبه می تواند نقش های متفاوتی درمنظومه شمسی داشته باشد؛و به عنوان مثال همین نیرو است که،تمام کره و سیاره ها را در حال گردش به دور خورشید نگه داشته.
چه کسی گرانش را کشف کرد؟
آیزاک نیوتن,ریاضی دان و فیزیکدان انگلیسی اولین کسی بود که نیروی جاذبه را درک کرد.حتما ماجرای سقوط سیب را شنیده اید که درواقع همین ماجرا ذهن او را متوجه نیروی گرانش کرد.چرا که اگر جاذبه وجود نداشت سیب می توانست بجای افتادن به زمین در جهت عکس به هوا برود.
درسال(1632)وی مفهوم گرانش و قانون نیروی جاذبه را ارائه داد.
بدون وجود گرانش زندگی انسان چگونه خواهد بود و چه تاثیراتی بر بدن خواهد داشت؟
نبود جاذبه اثرات مخربی بر بدن ما،خواهد داشت چرا که ما انسان ها به همراه جاذبه تکامل یافته ایم.
برخی از ماهیچه های بدن به واسطه جاذبه مدام تحریک می شوند و به عنوان مثال برای کار های ساده همچون,ایستادن این ماهیچه ها می بایست همواره بر علیه جاذبه عمل کنند.بدون وجود نیرویی که بر بدن انسان فشار بیاورد نیازی به استفاده همیشگی از ماهیچه نیست و در حالت معمول بدن ما در هوا شناور خواهد بود.
نیروی (g) چیست و چه تاثیری بر روی خلبانان دارد؟
برای پرواز یک هواپیما مقدار نیروی g معادل وزن آن باید به بالا اعمال شود.درواقع،با هر گونه تغییر سرعت و ارتفاع یا چرخش در هر محور نیروهای g جدیدی ایجاد می شود که، میتواند بخشی از وزن را خنثی یا افزایش دهد. بدن انسان به گونهای آفریده شده که بتواند،تحت نیروی شتاب زمین به حیات خود ادامه دهد.
به طور کلی نیروی (g) میتواند در جهت 3محور بر روی بدن انسان که درحال پرواز است تاثیر بگذارد :
•نیرویg در جهت محور طولی
•نیروی g درجهت محور عرضی
•نیروی g در جهت محور عمودی
نیروی (g) در جهت محور طولی : بر روی بدن از قفسه سینه تا کمر نیرو وارد میکند به عنوان مثال این نیرو به هنگام شتاب گرفتن هواپیما بر روی سطح باند جهت انجام برخواست تجربه میشود به این صورت که فرد حاضر در درون هواپیما به دلیل شتاب وارد شده به صندلی خود میچسبد همچنین در هنگام فرود هواپیما به سمت جلو کشیده میشود این امر مخصوصا توسط خلبانان نظامی که بر روی ناو های هواپیمابر اقدام به انجام فرود میکنند به شدت احساس میگردد.
نیروی (g) در جهت محور عرضی: نیز بین شانه های فرد بر روی بدن وی وارد میشود،علی آلخصوص درهواپیما های آکروباتیک .
در زمان اعمال نیروی 8g فرد عملکرد حسی بدن خورد را به طور کامل از دست میدهد .عواملی وجود دارند که ابتلا به آنها و یا استعمال آنها تحمل بدن را در برابر نیروی g کاهش میدهد عواملی مانند فشار خون بالا،پایین بودن قند خون،گرما،استعمال دخانیات و الکل ،کمبود اکسیژن در بدن(های پوکسیا)و غیره...
نیروی (g) در جهت محور عمودی: شتاب گیری یک هواپیما در محور عمودی باعث میشود که بدن تحت تاثیر نیرویی بالا تر ازنیروی شتاب زمین قرار گیرد . این نیرو به شکل دو نیروی (مثبت) و(منفی) برسی میشود.
تاثیر نیروی (g) مثبت :
در صورتی که شتابی به سمت پایین و در جهت عمود بر بدن وارد گردد، به آن شتاب، نیروی جی مثبت گفته میشود. لذا در صورتی که این شتاب شدید باشد، وزن بدن افزایش یافته به طوری که دستها و پاها به سختی حرکت میکنند، سر سنگین میشود(مخصوصا در نیروی دو جی و بالاتر) و به طور کلی تحرک اندام های بدن دچار مشکل میشود..
اندام های داخلی بدن به سمت پایین تغییر مکان داده و اعضای صورت، احساسی همانند کشیده شدن به سمت پایین را تجربه میکنند(در حدود سه جی و چهار جی)
تاثیر نیروی (g) منفی :
نیروی جی منفی برعکس نیروی جی مثبت بوده و به این معنی میباشد که,خون و اندام های داخلی بدن به دلیل وارد آمدن شتابی در جهت بالا، به سمت بالا کشیده میشوند. این امر نیز باعث ایجاد مشکل در سیستم گردش خون، درد گرفتن اعضای صورت و قرمز شدن دید، به دلیل کشیده شدن شدید خون به سمت جمجمه میشود.
همچنین در مواردی که نیروی جی منفی شدیدی بر بدن اعمال میشود، رگ های خونی کوچک موجود در صورت و چشمها دچار ازهم گسیختگی میگردند.
تاثیر:اثرات کاملا محسوسی دارند.به عنوان مثال اگر خلبان 80 کیلوگرم وزن داشته باشد در یک چرخش60 درجه وزن او دوبرابر می شود و به 160 کیلو می رسد بنابراین به طور ناگهانی حرکت دست ها و پاها دشوار تر خواهد شد.در مواردی که نیروهای بسیار قوی وجود دارد ممکن است خون به سمت پایین برود و باعث از دست دادن بینایی برای چند ثانیه شود
از تاثیر زیاد نیروی (g) به بدن انسان میتوان به دو نقل قول زیر اشاره کرد:
Buckey(باکی) می گوید : امروزه ثابت شده است که فضانوردان با کاهش توده استخوانی کاهش قدرت بافت عضلانی و همچنین تغییراتی در احساسشان از تعادل در فضا روبرو می شوند
Kevin fong(کوین فونگ) می گوید: به دلایل نامشخص تعداد گلبول های قرمز ما کاهش میابد و ما دچار نوعی کم خونی فضایی می شویم .زخم ها دیرتر بهبود میابد و سیستم ایمنی بدن قدرت خود را از دست میدهد و حتی خواب ما نیز در صورت قطع یا تضعیف جاذبه دچار اختلالاتی می شود.
نام و نام خانوادگی :
پست الکترونیک :
نظرات:
برای ارتباط با تحریریه سایت به آدرس تلگرامی mohammad_shafikhani@ مراجعه نمایید. به منظور تبلیغات در سایت با آدرس تلگرامی mohammad_shafikhani @ مکاتبه نمایید . برای اعلام مشکل در سایت و نظرات و پیشنهادات خود با آدرس support@aviationarticles.ir مکاتبه فرمایید.
ایده راه اندازی پایگاه خبری aviationarticlesبه بهمن ۱۳۹7 برمی گردد. پایگاه خبری aviationarticlesبا هدف آگاه و حساس سازی شهروندان وعلاقه مندان و در دسترس بودن تمامی تحلیل ها ومطالب روز هوانوردی ایران و جهان در حوزه تخصصی هوانوردی آغاز به کار کرد.
پایگاهی که سعی دارد با بهره گیری از متخصصان با تجربه و مجرب صنعت هوانوردی ، مقالاتی نو ،جامع و مفید را دراختیارمخاطبان خود قراردهد.
تمامی حقوق مادی و معنوی این وبسایت متعلق به مهندس محمد شفیع خانی می باشد
© طراحی سایت و بهینه سازی : گروه طراحی سیرن