چه کالاهایی را نمی توانیم با خود به داخل هواپیما ببریم ؟

نویسنده : محمد شفیع خانی و مجید انجیل زاده

با تمام مزیت هایی که سفرهای هوایی در تمام ابعاد زمانی و صرفه ی اقتصادی نسبت به زمان طی مسیر برای رسیدن به مقصد از طریق روش های دیگر سفر دارد،همیشه محدودیت هایی که برای  حمل کالا و اثاثیه مسافرین هواپیما بوده و همچنان هست مشکل ساز و کلافگی مسافران را در پی دارد. برای مثال در جامه دان  اثاث مسافر حمل کالاهای خطرناک مانند مایعات با حالت های اسیدی و یا حتی باطری در قسمت بار از طرف شرکت های هواپیمایی ممنوع و بعضا محدود است. مسافران نیز تمایلی به ممنوعیت بار خود در پرواز ندارند و این در صورتی است که شرکت های هواپیمایی نسبت به حمل بار و کالاهای خطرناک توسط مسافرین ممانعت به عمل آورده و گاها سلیقه ای به قوانین و رویه های قابل اجرا جهت کمک و سهولت در امر حمل و نقل مسافرین اقدام می شود. برای شفافیت بهتر موضوع ابتدا به تعریف کالا و اثاث مجاز مسافر و سپس تعریف کالای خطرناک و نحوه و شرایط حمل آن می پردازیم.

تعریف اثاث قابل حمل توسط مسافر شامل البسه، کفش، ماشین اصلاح می باشد.    اثاث همراه مسافر چه به صورت بار همراه و چه به صورت تحویل در قسمت بار هواپیما شامل تعریف اثاث  قابل حمل توسط مسافر می باشد.

کالاهای خطرناک به اقلام و موادی گفته میشود که سلامت و ایمنی مسافران یا هواپیما را به مخاطره می‌اندازد .حمل این گونه اقلام با توجه به دستورالعمل های سازمان بین‌المللی هواپیمایی کشوری( ایکائو ) و انجمن شرکت‌های هواپیمایی می‌باشد حمل این اقلام در داخل جامدان و یا کیف دستی مسافرین اکیداً ممنوع میباشد و تنها می‌توان در انبار هواپیما آن را حمل نمود .مواد و کالاهای خطرناک بایستی بر اساس شرایط و ضوابط خاص و بین المللی حمل هوایی، بسته بندی شده باشند و این بسته بندی می بایست با کیفیت بالا و یا ساختار مطمئن و به منظور جلوگیری از نشت و تراوش در شرایط تغییرات دمایی و رطوبت و فشار و ارتعاش انجام گرفته باشد

پس از توضیح و آشنایی با تعریف کالای خطرناک و دسته بندی کلاس آن ها به حمل بار توسط مسافرین خطوط هوایی می پردازیم. مسافران این مقدار از کالای خطرناک را که در ادامه گفته شده می توانند به مقدار و میزان معین همراه خود حمل کنند. لازم به ذکر است که تمام قوانین و رویه ها بین المللی بوده و توسط سازمان جهانی IATA و در کتاب کالای خطرناک قابل دسترسی می باشند.

1. الکل: با توجه به قوانین جمهوری اسلامی ایران در پروازهای هوایی و ممنوعیت در مصرف الکل و مشروبات الکلی و حمل آن، حمل الکل و مشتقات الکلی و مشروبات الکلی مطلقا ممنوع بوده و امکان حمل آن وجود ندارد.اما در کشورهایی که این موضوع به صورت دیگری است حمل الکل با هر نوع درصد اتانولی ممنوع و مشروبات الکلی به وزن  5کیلوگرم از 24 تا 70 درصد در بار دستی و یا بارگیری در هواپیما مجاز است.
2. مهمات (فشنگ اصلحه) فقط در دسته بندی ایمنی طبق کلاس بندی های بسته بندی و به همراه هر فرد به وزن 5 کیلوگرم مجاز است و در صورت بیشتر بودن این وزن نباید با وزن فرد دیگری جمع شود. حمل اسلحه توسط اشخاصی که به ضرورت شغل ملزم به حمل اسلحه هستند به صورت اسلحه خالی از فشنگ در جعبه ایمن در قسمت بار هواپیما و فشنگ آن بصورت جدا در همان جعبه بارگیری و حمل می شود.
3. باطری های یدکی و بسته بندی نشد شامل پیل ها، باطری لیتیومی فلزی و یا لیتیومی یونی برای وسایل الکترونیکی قابل حمل فق در بار دستی مسافر در کابین، مسافر مجاز به حمل آن است. برای باطری های لیتویمی فلزی نباید بیشتر از 2 گرم و برای باطری های لیتویمی یونی نباید بیشتر از 100وات ساعت باشد.
4. اقلام پاور بانک به عنوان باطری یدکی تلقی می شوند. ااین باطری ها باید به صورت تک به تک عایق بندی شوند تا در صورت اتصالات کوتاه (مدار الکترونیکی) جلوگیری شود. هر شخص فقط می تواند حداکثر 20 باطری یدکی حمل کند. شرکت هواپیمایی می تواند تایید کند که بیش از 20 باطری حمل کند. دلیل محدودیت در حمل باطری های لیتویمی در قسمت بار هواپیما این است که عنصر لیتیوم در مجاورت با هوا واکنش شدید داشته و در این واکنش آزاد سازی حرارت بالایی دارد. با توجه به پایین بودن فشار در قسمت انبار هواپیماها احتمال متورم شدن این باطری و ترکیدگی پوسته باطری و به دنبال آن آتش سوزی را خواهد داشت.
5. حمل اجاق های پیک نیک(کمپ) و سایر مخازن سوخت حاوی سوخت مایع قابل اشتعال مشروط به اینکه مخازن سوخت آن ها کاملا تخلیه شده باشند مجاز به حمل آن در کابینی توسط بار دستی مسافر با تایید شرکت هواپیمایی قابل حمل است.
6. وسایل ناتوان کننده از جمله باتوم، اسپری فلفل و غیره که حاوی مواد آزاردهنده و ناتوان کننده هستند حمل این اقلام در جامه دان چک شده، جامه دان همراه و همراه شخص (درجیب) ممنوع می باشد.
7. یخ خشک دی اکسید کربن جامد برای هر مسافر حداکثر 5 /2کیلوگرم در جامه دان چک شده یا جامه دان هراه مجاز می باشد مشروط بر اینکه بسته بندی به گونه ای باشد که امکان آزاد شدن گاز دی اکسید کربن وجود داشته باشد در صورت تحویل آن به عنوان جامه دان چک شده ( در انبار هواپیما) علائم DRY ICE,CARBON SOLIDE,DIOXIDE به همراه وزن خالص یخ خشک باید روی بسته درج گردد و با تایید شرکت هواپیمایی قابل حمل است.
8. سیگارهای الکترونیک ، پیپ الکترونیک و دیگر وسایل شخصی که تولید کننده دود هستند باید به صورت جداگانه عایق بندی شوند تا از فعال شدن احتمالی آن ها جلوگیری شود و تنها در بار چک شده مسافر قابل پذیرش است.
9. لامپ های کم مصرف در بسته بندی خرده فروشی برای مصرف شخصی یا خانگی در بار دستی یا بار چک شده قابل پذیرش است.

با توجه به گستردگی کالاها و شرایط حمل آن ها تمامی موارد در این مطلب نمیگنجد با این حال قبل از سفر اگر کالایی همراه خود دارید که در حمل آن مردد هستید قبل از حمل با شرکت هواپیمایی مورد نظر هماهنگی برای حمل آن را انجام دهید.