بمب افکن بی 17 فلایینگ فورترس

نویسنده : امیر علی چمن خواه 

هواپیمای B-17 فلاینگ فورترس (B-17 Flying Fortress) یکی از نمادین‌ترین بمب‌افکن‌های سنگین جنگ جهانی دوم است. این هواپیما توسط شرکت بوئینگ ساخته شد و به دلیل توانایی‌های ویژه‌اش در تحمل ضربات، برد طولانی و کارایی در ارتفاعات بالا به شهرت رسید. در ادامه، جزئیات بیشتری در مورد این بمب‌افکن آورده‌ام.

1)پیشینه و توسعه

B-17 به عنوان بخشی از پروژه‌ای برای ایجاد یک بمب‌افکن چند موتوره با برد طولانی توسط بوئینگ طراحی شد. در سال ۱۹۳۴، بوئینگ با مدل اولیه B-17 وارد یک رقابت نظامی برای نیروی هوایی ایالات متحده شد و با موفقیت این مسابقه را به دست آورد. اولین مدل B-17 در سال ۱۹۳۵ پرواز کرد و به سرعت توجه‌ها را به خود جلب کرد. تولید این بمب‌افکن در سال‌های بعدی با پیشرفت‌های جدید و بهبود طراحی ادامه یافت.

2)مشخصات فنی

طول هواپیما: حدود ۲۲ متر

عرض بال‌ها: حدود ۳۱ متر

وزن بارگیری شده: تا ۵۴۰۰۰ پوند (حدود ۲۴۵۰۰ کیلوگرم)

موتورها: چهار موتور شعاعی رایت R-1820 با توان ۱۲۰۰ اسب بخار هر یک

سرعت: حداکثر ۴۶۰ کیلومتر بر ساعت

ارتفاع پروازی: تا ۱۰,۸۰۰ متر

برد عملیاتی: حدود ۳۲۰۰ کیلومتر

3)تسلیحات

این هواپیما به طور معمول به ۱۰ مسلسل کالیبر ۰٫۵ اینچی مجهز بود که در قسمت‌های مختلف بدنه، از جمله برجک‌های جلو و عقب و نقاط میانی بدنه، تعبیه شده بود. این مسلسل‌ها به خدمه اجازه می‌دادند تا در برابر جنگنده‌های دشمن از خود دفاع کنند. علاوه بر این، B-17 توانایی حمل تا ۸۰۰۰ پوند بمب را داشت.

4)خدمه

B-17 به طور معمول با خدمه‌ای شامل ۱۰ نفر پرواز می‌کرد که شامل موارد زیر بودند:

خلبان و کمک‌خلبان: مسئولیت هدایت هواپیما

بمب‌انداز: مسئول پرتاب بمب‌ها در نقطه مورد نظر

ناوبر: هدایت مسیر و نقشه‌خوانی

توپچی‌ها: شامل چندین توپچی در بخش‌های مختلف که مسئول دفاع در برابر جنگنده‌های دشمن بودند

5)ویژگی‌ها و شهرت

یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های B-17 مقاومت بالای آن در برابر آسیب‌ها بود. این هواپیما بارها در جنگ‌های سنگین و تحت حملات شدید موفق به بازگشت به پایگاه می‌شد، حتی زمانی که بخش‌هایی از آن آسیب جدی دیده بود. به همین دلیل، این هواپیما به "قلعه پرنده" (Flying Fortress) شهرت یافت. طراحی محکم و قابلیت نصب تسلیحات دفاعی، این هواپیما را به یکی از مقاوم‌ترین بمب‌افکن‌های زمان خود تبدیل کرد.

6)نقش در جنگ جهانی دوم

در طول جنگ جهانی دوم، B-17 نقش بسیار مهمی در حملات هوایی متفقین علیه آلمان و سایر کشورهای محور داشت. این هواپیما در عملیات‌های بمباران استراتژیک در اروپا به کار گرفته شد و در طی مأموریت‌های خطرناک به اهداف صنعتی، مراکز نظامی و شهرهای تحت کنترل دشمن حمله کرد.

عملیات‌های معروفی مانند حمله به پالایشگاه‌های پلوستی در رومانی و حملات روزانه به مراکز نظامی در آلمان که به تضعیف توان جنگی نازی‌ها کمک کرد، توسط این هواپیما انجام شد. این مأموریت‌ها، که اغلب در ارتفاعات بالا و در شرایط سخت انجام می‌شد، باعث شد که B-17 به نمادی از نیروی هوایی متفقین تبدیل شود.

از مجموع ۱.۵  میلیون تن بمبی که توسط هواگرد های ایالات متحده برسر آلمان ریخته شد ۶۴۰ هزار تن مربوط به b_17 بود.

7)مدل‌ها و نسخه‌های مختلف

B-17 در چندین مدل مختلف ساخته شد که شامل بهبودهایی در تسلیحات، زره، و موتور می‌شد. مدل‌های اصلی عبارتند از:

B-17E:اولین مدل مجهز به زره و تسلیحات کامل

B-17F:مدل بهبود یافته با ظرفیت بیشتر حمل سوخت

B-17G:معروف‌ترین مدل با سیستم‌های دفاعی بهبود یافته، شامل برجک جلویی و مسلسل‌های بیشتر که دفاع بهتری را فراهم می‌کرد

8)نقش پس از جنگ

پس از پایان جنگ، بسیاری از B-17ها به عنوان هواپیماهای باربری و حمل و نقل، حتی در صنعت غیرنظامی و یا برای اطفای حریق استفاده شدند. با این حال، برخی از آنها نیز به نمایشگاه‌ها و موزه‌ها سپرده شدند و به عنوان بخشی از تاریخ هوانوردی و جنگ جهانی دوم حفظ شدند.

9)اهمیت فرهنگی و میراث B-17

B-17 به عنوان نماد مقاومت و توانایی‌های فوق‌العاده در برابر سختی‌ها به یاد مانده است. داستان‌های بسیاری از خدمه‌های این هواپیما و ماجراجویی‌های آنها در آسمان‌های اروپا و اقیانوس آرام، در کتاب‌ها و فیلم‌های مختلف به تصویر کشیده شده است.

فیلم‌هایی مانند "ممفیس بل" (Memphis Belle) داستان‌هایی از دلاوری و مقاومت خدمه‌های B-17 در برابر حملات شدید را روایت کرده‌اند و این هواپیما همچنان به عنوان یکی از نمادهای مهم جنگ جهانی دوم در فرهنگ عمومی به یادگار مانده است.

تا سال ۲۰۲۰ میلادی کمتر از ۱۰ فروند از b_17 ها در دنیا در شرایط پرواز باقی مانده اند.