آشنایی با انواع چک های فنی هواپیماها

نویسنده: نگار زارعی 

آیا تا بحال به این فکر کرده اید  که یک پرواز از لحاظ ایمنی دارای چه استاندارد هایی باید باشد؟و این استاندارد ها و امور تعمیراتی با چه روش هایی و طبق چه دستورالعمل هایی پیاده سازی و اجرا می شوند؟

مسئولیت امور فنی هواپیما ها برعهده ی مهندسان زمینی پرواز است.  

رشته مهندسی زمینی پرواز به دو بخش اصلی یعنی مهندسی تعمیرونگهداری و مهندسی اویونیک هواپیما  طبقه بندی می شود.

مهندس تعمیرونگهداری وظیفه ی چک کردن /تعمیر کردن /تعویض قطعات مکانیکی هواپیما شامل موتور و بدنه را برعهده دارند .همچنین مهندسین اویونیک هواپیما وظیفه ی تعمیر کردن/تعویض کردن و چک کردن قسمت الکتیریکی والکترونیکی هواپیما را بر عهده دارند مانند :

نشانگر ها / آلات دقیق ها و وسایل ارتباطی هواپیما ها .

این امور تعمیراتی با روش های خاص و در بازه های زمانی مشخص  شده صورت میگیرد.

بررسی های تعمیر و نگه داری هواپیما، بازرسی های دوره ای است که باید در تمام هواپیما های تجاری و غیر نظامی پس از مدت زمان  معینی انجام شود.در هواپیما های نظامی معمولا از برنامه های تعمیر و نگه داری خاصی پیروی می شود که ممکن است مشابه برنامه های اپراتور های تجاری و غیر نظامی نباشد.

هواپیما ها به طور معمول چهار نوع چک تعمیراتی را پشت سر می گزارند که عبارت اند از :

( این چک ها بسته به نوع و تایپ هواپیما متفاوت است )

1. Check A
2. Check B
3. Check C
4. Check D

خطوط هوایی و مقامات صلاحیتپرواز، به طور تصادفی از بازرسی های دقیق به عنوان (چک) یاد میکنند.

Check A / Bسبک ترین چک ها 

  Check C / D سنگین ترین چک ها    

اپراتور های هواپیما ها ممکن است برخی از کارها را در تاسیسات خود انجام دهند اما اغلب بررسی ها و به خصوص بررسی های سنگین تر در سایت های شرکت تعمیر و نگهداری تعمیر و تعمیرات اساسی انجام می شود.

CHECK A :

تقریبا هر 400-600 ساعت پرواز یا هر 200-300 پرواز بسته به نوع هواپیما انجام می شود. حدود 70-50 ساعت کار نیاز دارد و معمولا در اشیانه فرودگاه انجام می شود . این چک حداقل 10 دساعت طول میکشد.وقوع واقعی این بررسی بسته به نوع هواپیما / تعداد چرخه پروازیا تعداد ساعات پرواز از آخرین چک متفاوت است. در صورت رعایت برخی از شرایط از پیش تعیین شده وقوع می تواند توسط شرکت هواپیمایی به تعویق بیفتد.

در این چک معمولا در رمپ فرودگاه ها صورت میگیرد و هواپیما از رده پروازی خارج نمیشود.

CHECK B :

تقریبا هر 6-8 ماه انجام میشود. بسته به نوع هواپیما حدود 160-180 نفر ساعت طول میکشد و معمولا ازمدت 1تا3 روز در آشیانه فرودگاه تکمیل میشود. یک برنامه زمانی مشابه برای این چک همانند چک قبل اعمال میشود. چک های B به طور فزاینده ای در چک های A متوالی گنجانده می شوند، یعنی چک های A-1 تا A-10 تمام موارد چک B را تکمیل می کنند.

CHECK C :

بررسی C  ( چک c) تقریباً هر 20 تا 24 ماه یا از نظر ساعات پروازی حداقل 2500 تا 3000 ساعت پروازی که از فعالیت هواپیما گذشت زمان چک C فرارسیده است.

 این بررسی تعمیر و نگهداری بسیار گسترده تر از بررسی B است و نیاز به بازرسی اکثریت بزرگی از اجزای هواپیما دارد. این بررسی هواپیما را به مدت 1 تا 2 هفته از خدمت خارج می کند.هواپیما نباید محل تعمیر و نگهداری را تا زمانی که کامل شود ترک کند. همچنین به فضای بیشتری نسبت به بررسی های A و B نیاز دارد، بنابراین، معمولاً در آشیانه در یک پایگاه تعمیر و نگهداری انجام می شود. تلاش مورد نیاز برای تکمیل چک C تا 6000 ساعت کار می باشد.

CHECK 3C 

برخی از مقامات از نوعی چک استفاده می کنند که به عنوان چک 3C یا توقف میانی (IL) شناخته می شود، که معمولاً شامل تعمیر و نگهداری سازه سبک، از جمله بررسی برای خوردگی، یا در قسمت های خاص با بار بالا از بدنه هواپیما است. چک 3C همچنین ممکن است به عنوان فرصتی برای ارتقاء کابین استفاده شود، به عنوان مثال. صندلی های نو، سیستم های سرگرمی، موکت. این امر با انجام دو وظیفه مجزا به طور همزمان، مدت زمان خارج شدن از سرویس هواپیما را کوتاه می کند. از آنجایی که قابلیت اطمینان مؤلفه بهبود یافته است، برخی از MROها اکنون حجم کار را در چندین بررسی C پخش می کنند یا به جای آن این بررسی 3C را در بررسی های D قرار می دهند.

CHECK D

چک D، که گاهی اوقات به عنوان "بازدید تعمیرات سنگین" (HMV) شناخته می شود،  تا حد زیادی جامع ترین و سخت ترین چک برای یک هواپیما است. این بررسی تقریباً هر 6-10 سال انجام می شود. این چکی است که کم و بیش کل هواپیما را برای بازرسی و تعمیرات اساسی جدا می کند. حتی ممکن است برای بررسی کامل پوسته فلزی بدنه، نیاز به حذف کامل رنگ باشد. چنین چکی به طور کلی می تواند تا 50000 ساعت کار، و 2 ماه طول بکشد تا بسته به تعداد تکنسین های درگیر انجام شود. همچنین به بیشترین فضا در بین تمام بررسی های تعمیر و نگهداری نیاز دارد و به همین دلیل باید در یک پایگاه نگهداری مناسب انجام شود. الزامات و تلاش فوق العاده ای که در این چک تعمیر و نگهداری انجام می شود، آن را با مجموع هزینه های یک چک D در محدوده میلیون دلاری، گران ترین قیمت می کند.

ارزش مالی:

در سال 2015 بازارنگهداری و تعمیرات اساسی در امریکا 1/135میلیارد دلار بوده که معادل ¾ بازار تولید هواپیما می باشد. از این مقدار 60درصد برای هوانوردی غیرنظامی است. پیش بینی شده این رقم با رشد 4/01 درصد در سال 2025 تا 96 میلیارد دلار برسد.